12 lutego 2024

Bezpieczne dziecko w internecie

Internet odgrywa ważną rolę w naszym życiu. Służy do nauki, zabawy, komunikowania się, odrywania. Jak wykazują badania, samodzielne korzystanie z Internetu, rozpoczyna się w wieku co najmniej 10 lat. Niestety jak wskazują nastolatkowie, aż w 55% opisywanych przez nich przypadków,  nikt nie kontroluje sposobu w jaki spędzają czas w sieci. Prawie wszyscy młodzi ludzie korzystają aktywnie z mediów społecznościowych. Oczywistym jest, że korzystanie z Internetu niesie ze sobą także zagrożenia. Część z nich, jest doskonale znana także poza światem wirtualnym, mowa tu o zjawiskach i przestępstwach takich jak przemoc, szerzenie nienawiści, kradzieże czy oszustwa. Jednakże możliwości techniczne, które znacznie rozwinęły się w ostatnim czasie, niosą za sobą nowe zagrożenia.

 

Cyberprzemoc

 

Cyberprzemoc to przemoc z użyciem urządzeń elektronicznych, najczęściej telefonu bądź komputera. Bywa określana także jako cyberbullying, nękanie, dręczenie, prześladowanie w Internecie. Niezależnie od określenia, jej celem zawsze jest wyrządzenie krzywdy drugiej osobie. Cyberprzemoc to – podobnie jak przemoc tradycyjna – regularne, podejmowane z premedytacją działanie wobec słabszego, który nie może się bronić. Cyberprzemoc przypomina przemoc znaną ze szkolnego korytarza. Często zresztą jest po prostu przedłużeniem konfliktów przeniesionych do sieci ze środowiska rówieśniczego, mających miejsce w szkole lub klasie. Badania pokazują, że w cyberprzemoc angażują się zwykle te same dzieci, które są też sprawcami tradycyjnej przemocy, a większość ofiar cyberbullyingu to także ofiary tradycyjnej agresji rówieśniczej. Podobnie jak przemoc w świecie realnym, nękanie w internecie obejmuje powtarzające się akty agresji, które trwają długo, nasilają się z czasem i realizowane są z intencją wyrządzenia krzywdy drugiej osobie. To co odróżnia cyberprzemoc od przemocy poza światem wirtualnym to:

  • duży zasięg; 

  • szybkie rozpowszechnianie materiałów; 

  • anonimowość sprawcy;

  • nieograniczona możliwość nękania;

  • brak kontroli dorosłych.

 

Najczęstsze formy cyberprzemocy

 

  • agresja słowna, np. wyzywanie na czatach internetowych, zamieszczanie komentarzy na forum internetowym w celu ośmieszenia, sprawienia przykrości lub wystraszenia innej osoby; 

  • upublicznianie upokarzających, przerobionych zdjęć i filmów; 

  • zamieszczanie przykrych komentarzy na profilach innych osób w portalach społecznościowych; 

  • włamanie na konto i podszywanie się pod kogoś w celu zamieszczania w jego imieniu obraźliwych postów i zdjęć na profilach innych użytkowników; 

  • szantażowanie;

  •  ujawnianie sekretów; 

  • wykluczanie z grona „znajomych” w Internecie; 

  • celowe ignorowanie czyjejś działalności w sieci.

 

Konsekwencje cyberprzemocy

 

Długie pozostawanie w sytuacji przemocy wpływa na sposób myślenia o sobie i innych, na relacje z otoczeniem. Dzieci doświadczające cyberprzemocy częściej niż ich rówieśnicy doświadczają problemów w kontaktach z innymi ludźmi, mają zaniżone poczucie własnej wartości, zaczynają mieć kłopoty z nauką, pojawiają się u nich problemy psychologiczne, a także zdrowotne – bóle głowy, brzucha, problemy ze snem, itp. W skrajnych przypadkach u prześladowanych dzieci mogą pojawić się myśli oraz próby samobójcze. Skutki doświadczania cyberprzemocy zostają z dziećmi na długo. Badania losów dzieci i ich drogi życiowej wskazują, że nawet w dorosłym życiu, długo po opuszczeniu szkoły, ofiary przemocy nadal zmagają się z problemami psychosomatycznymi, depresją, lękiem, obniżonym poczuciem wartości. Długofalowe konsekwencje cyberprzemocy ponoszą także jej sprawcy: utrwalają się u nich zachowania agresywne, obniża się poczucie odpowiedzialności za własne działania, może nasilać się skłonność do zachowań aspołecznych w przyszłości.

 

Jak zapobiegać?

 

  • Komputer przeznaczony dla dziecka, powinien być wyposażony w program lub inne narzędzie kontroli rodzicielskiej. Im młodsze dziecko – tym szczelniejszy filtr.

  • Rozmawiajmy z dzieckiem o tym, co robi w internecie, kto do niego/niej pisze. Ustalcie wraz z dzieckiem zasady poruszania się w sieci, tego co bezpieczne i niebezpieczne. 

  • Rozmawiajmy z dzieckiem o dojrzewaniu, rozwoju seksualnym, tak aby nie czerpało wiadomości ze stron pornograficznych.

  • Wyjaśnijmy dziecku, że informacje publikowane w interencie nie zawsze są prawdziwe, często mogą zawierać przekłamania. 

 

Jak reagować?

 

Co należy zrobić, gdy twoje dziecko nawiązało niebezpieczną znajomość online?

  • rozmawiaj z dzieckiem, aby uzyskać jak najwięcej informacji; zapewnij dziecku wsparcie;

  • zabezpiecz dowody popełnienia przestępstwa; zgłoś sprawę na policję; 

  • zgłoś się do administratora z prośbą o usunięcie treści (jeśli zostały opublikowane) oraz zabezpieczenie danych technicznych, które mogą być potrzebne policji w toku postępowania; 

  • rozważcie wspólnie ograniczenie korzystania z mediów społecznościowych; 

  • skonfigurujcie ustawienia prywatności w taki sposób, aby profil dziecka był niewidoczny lub niedostępny dla osób spoza listy znajomych oraz żeby nikt spoza listy, nie mógł się z nim kontaktować;

  • nie podejmuj samodzielnie rozmowy ze sprawcą, ponieważ możesz zatrzeć wszystkie dowody przestępstwa.

 

Gdzie szukać wsparcia?

 

Zespół Dyżurnet.pl został powołany w 2005 roku w NASK. Jest jedynym w Polsce zespołem reagującym na nielegalne i szkodliwe treści w Internecie, który w ramach swojej działalności, na podstawie Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, przyjmuje zgłoszenia dotyczące materiałów przedstawiających seksualne wykorzystywanie dzieci.

 

Dyżurnet.pl przyjmuje zgłoszenia poprzez: 

  • formularz znajdujący się na stronie internetowej www.dyzurnet.pl

  • adres mailowy dyzurnet@dyzurnet.pl 

  • automatyczną infolinię 801 615 005 

  • wtyczkę do przeglądarki Google Chrome: Zgłoś nielegalną treść do Dyżurnet.pl 

  • wtyczkę do przeglądarki Mozilla Firefox: Zgłoś treść do Dyżurnet.pl

 

Telefony zaufania: 

  • 116 111 – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 

  • 116 123 – telefon zaufania dla osób dorosłych 

  • 800 100 100 – telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci

 

Niebieska Linia:

  • Telefon zaufania 116 123 – infolinia działa całodobowo, 7 dni w tygodniu, przez cały rok. Dostępna jest anonimowo i bezpłatnie.

  • Formularz kontaktowy – umożliwia otrzymanie porady mailowej. Konsultanci dokładają starań, aby jak najszybciej przesłać odpowiedź (w ciągu 48h od otrzymania zgłoszenia). 

  • Czat – indywidualne rozmowy online ze specjalistami, dostępne od poniedziałku do piątku w godz. 17:00-22:00 (w przyszłości działający całodobowo, przez 7 dni w tygodniu).

 

...przejdź do innych porad

 

Dość często, szczególnie przed pierwszą wizytą, pojawia się obawa czy niepokój. Jest to zupełnie naturalne odczucie. Strach przed skorzystaniem z pomocy, można oswoić. Zacznijmy od zrozumienia jakie mogą być źródła naszego oporu czy obawy. Zwykle, odczucia te wynikając z kilku podstawowych powodów. Poświećmy więc chwilę, by się im przyjrzeć a następnie ustalmy fakty:

 

Nowe doświadczenie.

 

Często wizyta u psychologa, jest dla nas czymś nowym, nieznanym. Zaś takie doświadczenie, zwyczajowo wywołuje obawy. Jeśli dobrze zastanowimy się dojdziemy do wniosku, że podobne uczucia pojawiają się przed spotkaniem z nieznajomymi osobami, specjalistami, jak np. lekarz, czy innymi ważnymi spotkaniami. Terapia psychologiczna? Nie mając podobnych doświadczeń w przeszłości, nie wiemy czego się spodziewać, jak miałby wyglądać przebieg spotkania, czy wreszcie kim jest psycholog. Często to co sobie wyobrażamy, lub zasłyszeliśmy od innych powoduje nasze napięcie. Nieraz na podstawie informacji zasłyszanych od innych lub przedstawianych w filmach, wyobrażamy sobie, że na terapii będziemy tylko obwiniać swoje bliskie osoby albo że psycholog będzie oceniał ich zachowanie. To przekonanie jest błędne. Celem terapii nie jest poszukiwanie winnych, lecz zrozumienie siebie w kontekście wszystkich swoich doświadczeń, historii swojego życia. Tak prowadzona terapia, pozwoli Ci uświadomić sobie w jaki sposób Twoje doświadczenia wpłynęły na obecne problemy. Będziesz mieć też okazje, przepracować poczucie krzywdy, jak i skupić się na bardziej teraźniejszych wydarzeniach, wartościach celach, co pomoże Ci zapobiegać w nawracaniu do krzywdzących schematów i będzie stanowić realną poprawę jakości Twojego życia.

 

Obawa przed uzależnieniem się od pomocy psychologa/psychoterapeuty.

 

To często pojawiająca się obawa. Wszak rozmawiamy o sprawach dla Ciebie ważnych i istotnych. Pamiętaj jednak, że kompetentny specjalista zdaje sobie sprawę z ewentualnego ryzyka, dlatego określa dokładnie problemy, cele Waszych spotkań oraz czas trwania Waszego kontraktu. Posiada wiedzę, umiejętności i techniki by przeciwdziałać ewentualnej zależności. Specjalista będzie wzmacniał Twoje umiejętności i zasoby, tak byś wzrastało Twoje poczucie autonomii i sprawstwa. Pozwoli Ci to na przezwyciężanie swoich trudności.

 

 

Sfinansowano ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości